وضعیت بازار کار کانادا در دوره زمانی 2017 الی 2026

اداره مهاجرت کانادا هر ساله تعداد مشخصی از نیروی کار مورد نیاز بازار اشتغال خود را از طریق برنامه های مهاجرتی و نیروی های متخصص بین المللی تامین می کند. بر این اساس، برنامه ریزی سالانه در خصوص سطح پذیرش، نوع شغل مورد نیاز و تعداد نیروی مورد نظر را بر مبنای اطلاعات آماری کسب شده از بازار کار تنظیم و معرفی می کند. از این رو، مطالعاتی که توسط اداره کار دولت کانادا انجام شده، پیش بینی می کند تا سال 2026 برخی از صنایع رشد قابل توجهی خواهند داشت و به تبع آن، تامین نیروی کار این صنایع نیازمند برنامه ریزی در خصوص پرورش و یا جلب متخصصان مربوطه می باشد. در مقابل، صنایعی هستند که به علت تغییرات تکنولوژیکی و یا به علت تغییر ماهیت نیاز جامعه، با کاهش اشتغال مواجه خواهند شد و شناسایی این مشاغل به اداره مهاجرت کانادا این امکان را می دهد تا تمرکز خود را در تامین نیروی انسانی به چه زمینه ها و صنایعی معطوف نماید و یا پذیرش نیروی مهاجر را در چه مشاغلی محدود تر نماید. گزارش زیر می تواند به نیروی کار و کسانی که قصد مهاجرت به کانادا را دارند این دید را بدهد که بازار کار کانادا تا سال 2026 به چه مشاغلی ممکن است بیشترین نیاز را داشته باشد و در نتیجه چه مشاغلی بیشترین پتانسل مهاجرت به این کشور را خواهند داشت.

 

عوامل موثر بر اشتغال در بازار کار کانادا

سیستم درخواست نیروی کار کانادا در حال حاضر بر اساس طبقه بندی مشاغل (NOC) سال 2016 بنا شدهاست که به عنوان به روزترین نسخه، حدود 500 شغل را در خود جای داده است. اداره مهاجرت کانادا نیز برنامه ای مهاجرتی و پذیرش نیروی کار خود را نیز بر اساس همین طبقه بندی مشاغل تنظیم و معرفی کرده است.  با توجه به اینکه بسیاری از این مشاغل ظرفیت اشتغال محدودی (کمتر از 10,000 نیروی کار) را دارند، جهت رفع این مشکل، با ادغام مشاغل کوچکتر بر اساس شرح وظایف شغلی اختصاصی و مشترک، گروه های مشاغل گسترده تری تشکیل شده است که از این طریق حدود 292 گروه شغلی با ظرفیت اشتغال مناسب بدست آمده است.

روند درخواست نیروی کار کانادا بر مبنای دو اصل توسعه و جایگزینی بنا شده است.

-          تقاضا بر اساس توسعه ناشی از رشد اقتصادی است که بر اساس نیاز به نیروی کار جهت نیل به سطح خاصی از بهره وری استخدام انجام می پذیرد.

-          تقاضا بر اساس جایگزینی، به مشاغل موجودی اشاره دارد که به دلیل بازنشستگی، مرگ و یا مهاجرت خالی از نیروی کار شده اند و نیاز به استخدام نیروی جدید است.

 

  1. درخواست نیروی کار کانادا بدلیل رشد اقتصادی و بر مبنای توسعه

بر اساس اطلاعات اقتصادی کانادا، انتظار می رود رشد اقتصادی کانادا تا 10 سال آینده، حدود 1.6 میلیون شغل جدید ایجاد کند (متوسط 160,000 شغل در سال) که معادل با متوسط رشد 0.9% در سال می باشد. پیش بینی شده است نحوه رشد اقتصاد صنعتی در آینده با تنش هایی در تولید و بازدهی کاری مواجه شود. عملکرد یک صنعت در قالب تولید بشدت تحت تاثیر اقتصاد کلان و عوامل جمعیتی (از قبیل سطح مصرف، سرمایه گذاری، صادرات، نرخ بهره، نرخ تبدیل ارز، واردات، رشد جمعیت، جمعیت سالخورده و غیره) است. درحالیکه بازدهی تولید اغلب نشان از استفده از فناوری و کیفیت نیروی کار دارد. بطور کلی، انتظار می رود مشاغلی که مستقیما به صنایع رو به رشد مرتبط هستند آینده شغلی مثبتی با افزایش پتانسیل اشتغال مواجه خواهند بود و در مقابل، مشاغل مرتبط با صنایعی که قدرت رشد چندانی نداشته باشند، با کاهش ظرفیت پذیرش نیروی کار مواجه خواهد بود.

در سال های اخیر، با توجه به اینکه سرعت رشد فناوریها موجب شده که فرایند مکانیزه کردن تولید نیز افزایش یابد، تمایل روز افزونی برای شناسایی و درک تاثیر فناوری بر بازار کار بوجود آمده است. شواهد نشان می دهد که فناوری بیش از اینکه مخرب بازار کار باشد موجب کارآفرینی می شود. بعنوان مثال، زوند رو به پیشرفت اقتصاد کانادا از قرن ها پیش از وضعیت کشاورزی به مرحله تولید و سپس به ارائه خدمات روی آورده است.

اکثر کارشناسان معتقدند که ماشینی شدن مشاغل در 10 الی 20 سال آینده باعث نابودی مشاغل نخواهد شد، و صرفا ممکن است بعضی از وظایف خاص، و نه کل مشاغل، ماشینی شود. بعنوان مثال، ورود کامپیوتر بعضی از جنبه های مشاغل را سرعت بخشید و موجب شد کارمندان وظایف دیگر را بهتر انجام دهند. کامپیوتر بیش از اینکه مشاغل را از بین برده باشد، وظایف شغلی را باز تعریف و آسان کرده است. اما این پروسه نیازمند فراگیری مهارت های جدید برای کارمندان بوده است.

مدارک و مستندات نشان می دهد که صنایع و مشاغلی که در برگیرنده وظایف روتین و تکراری هستند، عموما بیشتر در معرض ماشینی شدن هستند و نسبت به مشاغلی که مشغول به وظایف توام با یادگیری و ارتقا هستند، رشد اقتصادی کمتری را تجربه خواهند کرد.

 

تصویر زیر صنایعی را نشان می دهد که پیش بینی شده است بیشترین رشد اشتغال را در حدفاصل سالهای 2017 الی 2026 داشته باشد.

Canada Job Market1

 

صنایعی که پیش بینی شده بیش ازسطح متوسط، رشد اشتغال نشان دهند (بالاتر از 0.8% در سال) شامل خدمات حرفه ای و علمی (از جمله طراحی سیستم های کامپیوتری)، خدمات درمانی، تولید محصولات چوبی، صنایع فلزی و ماشین کاری و تجهیزات حمل و نقل غیر اتوماتیک (هوافضا، ریلی و دریایی) می شود. ایجاد شغل در این صنایع از طریق انتقال و تبدیل به اقتصاد مبتنی برعلم، استفاده روز افزون صنایع بومی از فرآیندهای غیر ضروری که برون سپاری می شود، افزایش هزینه های خدمات درمانی بدلیل افزایش جمعیت سالمندان، بهبود مداوم سرمایه گذاری در بخش مسکن ایالات متحده، افزایش سرمایه گذاری در بخش ماشین آلات و تجهیزات در آمریکای شمالی و رشد تقاضای جهانی برای مسافرت های هوایی و وسایل نقلیه عمومی انجام خواهد پذیرفت.

 

دلایل موثر بر افزایش رشد اشتغال بازار کار کانادا

بیشتر صنایعی که پیش بینی شده است بالاترین رشد اشتغال را در کانادا تا سال 2026 داشته باشند (بالاتر از 1% در سال)، همان هایی هستند که قرار است بالاترین رشد تولید در کانادا را نیز داشته باشند. در ادامه، عواملی که انتظار می رود بازدهی و نرخ اشتغال را در این صنایع در کانادا حمایت کند معرفی می شود:

  • افزایش تقاضای برای خدمات درمانی به دلیل افزایش جمعیت سالخورده
  • پیشرفت های سریع تکنولوژیکی و نیاز مداوم مشاغل در بروزرسانی زیرساختهای فناوری اطلاعات برای حفظ رقابت پذیری
  • افزایش تدریجی قیمت نفت خام و سرمایه گذاری های مرتبط با انرژی
  • رشد تقاضا برای تامین اجتماعی، بویژه خدمات نگهداری از کودکان و خانواده بدلیل افزایش جمعیت جوان (سن 0-17) و به همان اندازه خدمات اجتماعی برای سالمندان به دلیل افزایش جمعیت سالمند
  • افزایش تقضا برای مشاوره های تخصصی در برنامه ریزی، تامین، ادغام وبهره وری از پیشرفت های فناوری اطلاعات و تصویب قوانین مرتبط
  • افزایش تعداد بازنشستگان متولد بعد از جنگ جهانی دوم که انتظار می رود زمان بیشتری را صرف اوقات فراغت از جمله هنر، تفریح و سرگرمی کنند
  • افزایش تقاضای خدمات مرتبط با تغذیه و مواد غذایی
  • رشد سریع تر در ساخت ساختمان های غیر مسکونی، و توسعه تولیدات صنعتی، و هزینه های تحقیق و توسعه
  • افزایش تعداد موسسات بازرگانی در اقتصادی که به برون سپاری فعالیت های اجرایی می پردازند تا بر فعالیت های اصلی متمرکز شوند و بازدهی فعالیت را افزایش دهند
  • تقاضای جهانی برای هواپیماهای بازرگانی و تجاری، و تقاضای مداوم برای سیستم های حمل و نقل (ازجمله ریلی) در پی افزایش ترافیک جاده ای و مشکلات زیست محیطی
  • افزایش تقاضای وسایل نقلیه ریلی و آبی برای کالاها بدلیل نرخ رشد سریعتردر تجارت بین الملل و تقاضای بیشتر برای وسایل نقلیه هوایی بویژه از جانب مسافران آمریکایی که به کانادا سفر می کنند ( نرخ پایین دلار کانادایی و نیروی قوی بازار ایالات متحده)

تصویر زیر صنایعی را نشان می دهد که پیش بینی شده رشد اشتغال زایی متوسطی در بین سالهای 2017-2026 داشته باشند 

Canada Job Market2

اکثر صنایعی که پیش بینی می شود رشد اشتغال متوسطی داشتند باشند (بین 0.6% تا 1.0% درسال)، همان صنایعی هستند که به احتمال زیاد رشد تولید متوسطی نیز از خود نشان می دهند. این گروه شامل 6 مجموعه بازرگانی و 6 مجموعه تولیدی می شود که شامل مدارس ابتدایی و راهنمایی، بخش ساخت و ساز، معدن و صنایع استخراج نفت و گاز نیز می شود. علاوه بر نرخ رشد تولید دراین صنایع، نرخ اشتغال آن ها نیز تحت تاثیر عوامل ذیل می باشد:

  • نیاز به پایین آوردن هزینه های نیروی کار و افزایش بهره وری در صنایع تولیدی در جهت بهبود بازار رقابت جهانی
  • نیاز به یافتن راه حل برای خدمات رسانی بدلیل احتمال ضعف رشد نیروی کار در کانادا
  • تغییرات ساختاری در فعالیت های ساخت و ساز بخصوص تغییر در نوع ساختمان سازی از خانه های تک واحدی به مجموعه های چند واحدی که به سرمایه اولیه بیشتر و تعداد نیروی کار کمتری نسبت به تعداد واحد خروجی نیاز دارد.  
  • پیشرفت مراحل عملیاتی چندین پروژه معدن از فاز ساخت به مرحله تولید
  • ارتقای ظرفیت تولید در بخش نفت ماسه ای که نیاز خیلی حیاتی به نیروی کار انسانی ندارد
  • افزایش مکانیزه شدن فرآیند ها و پیشرفت سریع در فناوری دیجیتال

نمودار زیر صنایعی که را نشان می دهد که پیش بینی شده است ضعیف ترین رشد اشتغال را در فاصله سالهای 2017-2016 داشتند باشد

Canada Job Market3

عوامل موثر بر کاهش رشد اشتغال بازار کار کانادا

اکثر صنایعی که پیش بینی شده است ضعیف ترین رشد اشتغال را داشتند باشند عمدتا ترکیبی از صنایع تولیدی و صنایع مواد اولیه غیرمعدنی هستند که در چند سال گذشته با تجربه رکود یا نقص در تولید و اشتغال مواجه شده اند، از جمله صنایع چوبی، نساجی، پوشاک، مبلمان، کاغذ، چاپ، کشاورزی، جنگلبانی و شیلات. چنین صنایعی در کانادا انتظار می رود با چالش هایی مشابه که در دهه گذشته پیش آمد، مواجه شود، از جمله:

  • تقویت بازار رقابت خارجی و تغییر جهت در تولید به تولیدکنندگان کم هزینه
  • کاهش تقاضا برای کاغذ و محصولات چاپی رشد رسانه های الکترونیک
  • محدودیت های موجود در ارائه محصولات چوبی و شیلات ( قطع مجاز سالانه و سهمیه بندی گونه های ماهی)
  • پایان قرارداد الوار چوب نرم با ایالات متحده (و وضع نرخ عوارض جدید)
  • مشکلات جذب نیروی کار کشاورزی و مهاجرت منفی از جامعه های روستایی

همچنین پیش بینی می شود کاهش قابل توجهی در نرخ اشتغال برخی از خدمات تجاری و غیر تجاری نیز وجود داشته باشد که عمدتا ناشی از عوامل زیر خواهد بود:

  • فشارهای مضاعف بر بودجه عمومی بدلیل تغییرات جمعیتی (خدمات عمومی)
  • احتمال کاهش جمعیت موثر در سنین 18-25 (دانشکده ها و دانشگاه ها)
  • کاهش نرخ مصرف کالاها (بخش خرده فروشی)
  • افزایش کاربرد ایمیل، قبوض الکترونیک و تبلیغات اینترنتی (خدمات پست و پیک)  

 

شرایط بازار کار کانادا:

طبق آمار موجود، انتظار می رود حدود 76% از رشد نرخ اشتغال پیش بینی شده تا 10 سال آینده در گروه مشاغل تخصصی باشد. بعنوان مثال، تمام مشاغل جدید ایجاد شده در دهه گذشته (106%)، از جمله مشاغل تخصصی به حساب می آمدند، درحالیکه نرخ اشتغال در مشاغل کم تخصص به صورت قابل توجهی کاهش یافت. این مسئله عمدتا بدلیل رکود اشتغال در مشاغل کم تخصص بوده است. این روند حاصل مشاهداتی است که طی بیست سال گذشته و همگام با علمی شدن اقتصاد کانادا، افزایش اتوماسیون و افزایش نیاز به خدمات درمانی به دست آمده است.

همچنین پیش بینی شده است برخی از مشاغل کم تخصص نیز تا سال 2026  در کانادا رشد اشتغال داشته باشند. تقاضای پیش بینی شده در بخش سلامت، استخراج نفت و معدن، مسکن و مواد غذایی و همچنین بهبود صنایع تولیدی که برای مدت زیادی سرکوب شده بود، رشد اشتغال در مشاغل کم تخصص را بهبود می بخشد. در دوره مذکور، انتظار می رود بیشترین سهم اشتغال جدید ناشی از رشد اقتصادی ( رشد اشتغال زایی) متعلق به مشاغلی باشد که معمولا نیاز به تحصیلات دانشگاهی و یا دوره کارآموزی (سطح تخصص B ) دارند. این پیش بینی بدلیل رشد زیاد تقاضا نسبت به نیروی کار در مشاغل مرتبط با خدمات درمان و سلامت حرفه ای و همچنین بخش فناوری اطلاعات می باشد.

درگروه بندی مشاغلNOC ، از هر 10 شغلی که پیش بینی می شود بیشترین بازار کار را داشته باشد، 8 عنوان شغلی مربوط به بخش درمان و سلامت (کدهای شغلی (3111, 3112, 3232, 3142, 3413, 3012, 3020, 3011 است. این امر به علت افزایش جمعیت سالخورده کانادا می باشد که باعث می شود نیاز به نیروی کار مرتبط با خدمات درمان و سلامت حرفه ای افزایش یابد. دو شغل دیگر ( کدهای شغلی ( 2172, 0213 مرتبط با بخش فناوری اطلاعات و تکنولوژی است که پیش بینی می شود در بخش صنعت نیاز روز افزونی به آن بوجود بیاید.

 از طرفی دیگر، پیش بینی شده است بعضی از مشاغل بخش تولید و اجرایی با بیشترین کاهش نیاز در بازار کار مواجه شوند. جدول شماره 3 مشاغلی را نشان می دهد که احتمال دارد بیشتری کاهش نیاز در بازار کار را تجربه کند.  البته 4عنوان شغلی از 10 شغلی که احتمال دارد با کاهش نیاز در بازار کار مواجه شوند بیشتر مربوط به حیطه پردازش، تولید، و تسهیلات شهری متاثر از پیشرفت های تکنولوژیکی است. این گروه های شغلی عبارتند از کدهای شغلی  7380, 9432, 9433, 9435, 9470, 9441. بعنوان مثال، افزایش محبوبیت تصاویر دیجیتال  باعث کاهش نیاز به  مشاغل اپراتورهای چاپ مطبوعات شده است.

انتظار می رود بیشترین کاهش اشتغال در بانکداری، بیمه و دیگر کارمندان مالی و تحویل داری (کد شغلی 1434) باشد و دلیل اصلی آن معرفی سریع سیستم های کامپیوتری در بخش مالی می باشد. در نتیجه این شغل از سال 2009 تجربه قابل توجهی در از دست دادن بازار کار داشته است و انتظار می رود این مسئله صرفا تا سال 2026 تعدیل یابد. کامپیوتری شدن فرایندهای کاری همچنین تاثیر بزرگی بر کارمندان واحد های ثبت اطلاعات و اپراتورهای انتشارات و مشاغل مربوط داشته است (کد شغلی 1422). 2 کد شغلی 8260, 8440 در زیر مجموعه شیلات قرار دارد که مقیاس عملکردی کوچکی دارد. انتظار می رود محدودیت های اعمال شده در عرضه ماهی و سهمیه بندی های متعدد و مهلت قانونی بهره گیری در کنار رشد تولید در افزایش بهره گیری از بسترهای بزرگتر، رشد محدود در حوزه شیلات را تا سال 2026 در پی داشته باشد.

 

تقاضای نیروی کار در مشاغل موجود ( تقاضای جایگزینی)

رشد اقتصادی تنها عامل اشتغال نیس تو تقاضای جایگزینی منبع مهم دیگری برای نیاز به نیروی کار است که معمولا توسط عوامل ذیل بوجود می آید:

  • بازنشستگی: انتظار می رود نزدیک به 3.9 میلیون سمت شغلی بدلیل بازنشستگی کارمندان، در دوره 2017-2026 پذیرش نیروی کار جدید داشته باشند. در دهه بعد، بازنشستگی عامل 83% از گشایش های فرصت های شغلی خواهد بود. این نرخ در بازه سالهای 2016-2007 برابر با 80%  و در دوره 2006-1997 برابر با 73% بوده است.
  • مرگ در زمان کار: پیش بینی می شود حدود 511 هزار فرصت شغلی ناشی از مرگ در زمان کار بوجود می آید.
  • مهاجرت: پیش بینی می شود حدود 306 هزار موقعیت شغلی بدلیل مهاجرت بوجود می آید.

تصویر زیر عوامل تقاضای جایگزینی را درسه دوره زمانی 2006-1997 و 2016-2007 و 2026-2017 نشان می دهد. این تصویر نشان می دهد بازنشستگی منبع رو به رشد مهمی برای تقاضای جایگزینی است.

Canada Job Market4

با توجه به مطالعات و برآوردهای آماری انجام گرفته، انتظار می رود نرخ کل بازنشستگی در اوایل 2020 به بالاتر از 2.0% برسد و تثبیت شود. در نتیجه، انتظار می رود تعداد بازنشستگان در دهه بعد افزایش یابد یا حتی تعداد آن از حد مجاز نیز فراتر رود (2026). در نتیجه انتظار می رود بازنشستگی بعنوان بزرگترین عامل رشد بازار کار ناشی از جایگزینی در سال های آینده یه حساب آیند.